Thuế thu nhập cá nhân lần đầu giảm sau 10 năm

Trong 10 năm trở lại đây, đây là năm đầu tiên số thu thuế thu nhập cá nhân trong 9 tháng đầu năm tăng trưởng âm. Tuy nhiên, thuế thu nhập cá nhân vẫn là khoản thu lớn trong tổng thu ngân sách.

Dec 30, 2023 - 14:31
Thuế thu nhập cá nhân lần đầu giảm sau 10 năm

Theo Bộ Tài chính, trong 9 tháng đầu năm 2023, số thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) ghi nhận đạt 121.200 tỷ đồng, thấp hơn 7.200 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước, tương đương mức giảm 6%. Con số này cũng chỉ mới đạt được 78% dự thu ngân sách năm 2023 (154.652 tỷ đồng).

Thuế thu nhập cá nhân lần đầu giảm sau 10 năm
Hình minh họa.

Được biết, trong 10 năm trở lại đây, đây là năm đầu tiên số thu thuế thu nhập cá nhân trong 9 tháng đầu năm tăng trưởng âm.

Theo luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành được Quốc hội khóa XII thông qua ngày 20/11/2007 thay thế Pháp lệnh thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao và chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2009. Từ thời điểm đó đến nay, số thu từ thuế TNCN đã đóng góp lớn vào ngân sách nhà nước, luôn duy trì năm sau cao hơn năm trước.

Cùng với đó, số thu về thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công luôn tăng dần qua từng năm. Thu thuế thu nhập cá nhân tăng từ mức gần 38.500 tỷ đồng (năm 2011) lên trên 166.000 tỷ đồng vào năm 2022.

Tuy vậy, mặc dù số thuế thu nhập cá nhân 9 tháng đầu năm 2023 giảm so với 2022 nhưng số thu của 9 tháng vẫn gần bằng với số thu của cả năm 2021.

Thuế thu nhập cá nhân lần đầu giảm sau 10 năm
Nguồn: Đình Tư tổng hợp.

Trước đó, năm 2019 là năm đánh dấu lần đầu tiên số thu thuế thu nhập cá nhân vượt mức 100.000 tỷ đồng, đạt 109.400 tỷ đồng.

Thời điểm năm 2020 và 2021, mặc dù bị tác động nặng nề của đại dịch Covid-19 nhưng số thu từ thuế thu nhập cá nhân vẫn tăng so với các năm trước, đạt hơn 115.000 tỷ đồng.

Bộ Tài chính cho biết, với mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế hiện nay là 11 triệu đồng/tháng và cho mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng thì người có thu nhập từ tiền lương, tiền công ở mức đến 17 triệu đồng/tháng (nếu có 1 người phụ thuộc) hay mức đến 22 triệu đồng/tháng (nếu có 2 người phụ thuộc) sau khi trừ các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp... thì chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Bộ Tài chính cho biết thêm, thuế thu nhập cá nhân điều tiết vào thu nhập của cá nhân. Việc thực hiện chính sách thuế thu nhập cá nhân có vai trò rất quan trọng để triển khai chính sách phân phối lại theo từng giai đoạn phát triển của đời sống kinh tế xã hội. Cùng với các nguồn thu khác, nguồn thu từ thuế thu nhập cá nhân đã tạo nên quỹ ngân sách nhà nước để đáp ứng rất nhiều các nhu cầu chi cho đầu tư phát triển, an ninh quốc phòng, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo.

Trong thời gian vừa qua, nhu cầu sửa Luật thuế thu nhập cá nhân được đặt ra bức thiết. Ngày 16/3/2023 Chính phủ đã có Báo cáo số 71/BC-CP gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về kết quả triển khai thực hiện Kế hoạch số 81/KHUBTVQH15 ngày 5/11/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong đó có nội dung Báo cáo nghiên cứu, rà soát Luật thuế thu nhập cá nhân và lộ trình xây dựng Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Dự kiến việc sửa luật thuế thu nhập cá nhân sẽ được trình Quốc hội đưa vào Chương trình xây dựng Luật vào tháng 5/2025, trình Quốc hội cho ý kiến lần 1 vào tháng 10/2025 và trình Quốc hội thông qua vào tháng 5/2026.

Những lần nâng mức giảm trừ gia cảnh

Theo Luật thuế thu nhập cá nhân, khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm Luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất, thì sẽ xem xét điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh phù hợp với biến động của giá cả áp dụng cho kỳ tính thuế tiếp theo.

Luật thuế thu nhập cá nhân (áp dụng từ 1/1/2009) quy định mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 4 triệu đồng/tháng (48 triệu đồng/năm); mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng mỗi tháng.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân số 26/2012/QH13 (áp dụng từ 1/7/2013) quy định mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 9 triệu đồng/tháng (108 triệu đồng/năm); mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng mỗi tháng.

Ngày 2/6/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14 về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân (áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2020). Theo đó, đã nâng mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm); mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.

Những điều nhà đầu tư cần biết về các loại thuế và phí khi giao dịch chứng khoán

Khi giao dịch mua bán cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, trái phiếu,… nhà đầu tư sẽ cần phải trả một số loại thuế và phí ...

Bộ trưởng Bộ Tài chính: Cần sớm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh

Mới đây, một phát biểu của đại biểu Quốc hội cho rằng Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện nay đã quá lỗi thời, về ...

Mai Lan (T/H)