Ninh Bình cần chú trọng khai thác lợi thế di sản, liên kết vùng, đổi mới sáng tạo để phát triển nhanh và bền vững

Ngày 4/3/2024, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 218/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch tỉnh Ninh Bình thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, Quy hoạch tỉnh Ninh Bình bảo đảm thống nhất, phù hợp Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của cả nước giai đoạn 2021-2030, Quy hoạch tổng thể quốc gia, các quy hoạch ngành quốc gia, Quy hoạch vùng đồng bằng sông Hồng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu tham dự Hội nghị.

Xây dựng tỉnh Ninh Bình trở thành thành phố trực thuộc Trung ương theo đặc trưng đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo, cực tăng trưởng khu vực các tỉnh phía nam đồng bằng sông Hồng, hình mẫu kết hợp hài hòa giữa phục dựng, bảo tồn di sản và tăng trưởng xanh, hướng vào chất lượng phát triển, giữ vững địa bàn vững chắc về quốc phòng và an ninh. Tập trung phát triển kinh tế nhanh và bền vững, với mô hình phát triển “xanh”, lấy du lịch và công nghiệp văn hóa làm mũi nhọn, lấy công nghiệp cơ khí ô tô hiện đại và các ngành công nghiệp công nghệ cao làm động lực, lấy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo làm đột phá, lấy nông nghiệp làm trụ đỡ. Định hình cơ cấu kinh tế hiện đại, hiệu quả gắn với những sản phẩm chủ lực, đặc sắc, thương hiệu, có năng lực cạnh tranh cao dựa trên nền tảng ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế di sản, kinh tế sáng tạo, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến tại Hội nghị.

Tập trung phát triển hệ thống hạ tầng kinh tế-xã hội đồng bộ, hiện đại, thông minh. Huy động tối đa mọi nguồn lực; kết nối nguồn lực địa phương với nguồn lực vùng, quốc gia và quốc tế, nguồn lực nhà nước và nguồn lực xã hội. Phát huy tốt nhất mọi tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của địa phương, nhất là về khoảng cách địa lý với các đô thị lớn (Hà Nội và Hải Phòng), vị trí cửa ngõ phía nam của khu vực miền bắc, mắt xích trọng yếu kết nối vùng đồng bằng sông Hồng với vùng Bắc Trung Bộ và vùng Tây Bắc.

Quy hoạch đề ra mục tiêu, phát huy mọi tiềm năng, lợi thế, nguồn lực, động lực để đưa tỉnh Ninh Bình phát triển nhanh và bền vững. Đến năm 2030 là tỉnh khá, cực tăng trưởng các tỉnh phía nam đồng bằng sông Hồng, cơ bản đạt tiêu chí thành phố trực thuộc Trung ương với đặc trưng đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo; một trong những trung tâm lớn, có giá trị thương hiệu cao về du lịch, công nghiệp văn hóa, kinh tế di sản của cả nước và khu vực Đông Nam Á; một trung tâm công nghiệp cơ khí ô-tô hiện đại hàng đầu đất nước; cơ bản hình thành đồng bộ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Địa bàn vững chắc về quốc phòng, an ninh. Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, kinh tế phát triển, xã hội văn minh, nhân dân hạnh phúc.

Đến năm 2035: trở thành thành phố trực thuộc Trung ương với đặc trưng đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo; một trung tâm lớn, có giá trị thương hiệu cao về du lịch, công nghiệp văn hóa, kinh tế di sản của cả nước và khu vực châu Á-Thái Bình Dương; một trung tâm hàng đầu đất nước về công nghiệp cơ khí giao thông hiện đại; một trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của các tỉnh phía nam vùng đồng bằng sông Hồng.

Đến năm 2050: là thành phố trực thuộc Trung ương văn minh, hiện đại, thông minh, có bản sắc riêng, ngang tầm các đô thị di sản, thành phố sáng tạo trên thế giới; có vị thế, giá trị thương hiệu cao trong mạng lưới di sản sở hữu danh hiệu UNESCO; là một trong những địa phương đi đầu đưa phát thải khí nhà kính về mức “0” của Việt Nam, tiêu biểu về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát huy sức mạnh mềm trong hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường, cảnh quan thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu…

Tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng và tặng hoa; Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã trao Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch cho lãnh đạo tỉnh Ninh Bình.

Phát biểu ý kiến tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh , hôm nay, tại Ninh Bình - vùng đất Cố đô ngàn năm lịch sử, “địa linh nhân kiệt”, gắn liền với nhiều danh thắng nổi tiếng mang tầm dân tộc và nhân loại; là nơi bảo tồn, lưu giữ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc; chứng nhân của một giai đoạn lịch sử hào hùng thể hiện bản lĩnh, khí phách Đại Cồ Việt, Thủ tướng rất vui mừng về dự Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Ninh Bình thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng lãnh đạo tỉnh Ninh Bình đón nhận Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tỉnh.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng gửi tới Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Ninh Bình; các vị đại biểu, các vị khách quốc tế, cùng toàn thể đồng bào, đồng chí lời chào trân trọng, lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng tốt đẹp nhất! Thủ tướng bày tỏ sự ấn tượng với khát vọng, ý chí, quyết tâm của Đảng bộ chính quyền, quân và dân tỉnh Ninh Bình trong triển khai Quy hoạch tỉnh.

Thủ tướng nhấn mạnh, quy hoạch phải phát huy tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh bền vững; chỉ ra những mâu thuẫn, tồn tại, hạn chế, đề ra các giải pháp hóa giải khắc phục; quy hoạch phải đi trước một bước, có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược, dẫn dắt, định hướng cho phát triển; cho biết, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII tới nay, công tác quy hoạch đã được tập trung đầu tư, đẩy mạnh thực hiện, có nhiều bước tiến; công tác lập, điều chỉnh và tổ chức thực hiện quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, thành phố trong vùng được đẩy nhanh tiến độ (đã hoàn thành việc lập, thẩm định, phê duyệt 110/111 quy hoạch)

Thủ tướng nêu rõ, tiềm năng phát triển thì lớn, nhưng cơ chế, chính sách hạn hẹp; chưa biết cách phát huy lợi thế này; chưa huy động được nguồn lực hợp tác công tư để phát huy thế mạnh. Theo Thủ tướng, cần phát huy tối đa sức mạnh của nhân dân, doanh nghiệp. Quy hoạch là tổng thể nhưng thực hiện phải thực hiện từng bước, chọn cái gì làm trước, cái gì làm sau; xác định trọng tâm, trọng điểm vì nguồn lực có hạn; làm việc nào phải dứt việc đó, tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn; không được dàn trải, lãng phí nguồn lực.

Thủ tướng nêu rõ, trong quá trình phát triển đất nước, trong công tác quy hoạch, phải chú trọng, luôn đặt con người là trung tâm, chủ thể và nguồn lực, động lực; không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, môi trường để đổi lấy tăng trưởng đơn thuần; xác định nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ doanh nghiệp và nhân dân, cần có tư duy đổi mới, sát với Quy hoạch đã chỉ ra; muốn giải phóng nguồn lực trong người dân thì chúng ta phải giải phóng chính mình, giải phóng cơ chế, chính sách, người làm công vụ… Thủ tướng gợi mở Ninh Bình cần hình thành một đoàn nghệ thuật biểu diễn những tiết mục nghệ thuật đậm đà bản sắc; phát triển du lịch, dịch vụ phù hợp xu thế của thế giới; lưu ý, những gì thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân tỉnh thì phải mạnh dạn quyết ngay, mạnh dạn đổi mới tư duy theo thẩm quyền, dám chịu trách nhiệm.

Thủ tướng lưu ý, công tác quy hoạch phải bám sát chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, xu thế của thế giới, bám sát nhu cầu, nguyện vọng của người dân. Lấy thí dụ về rừng Cúc Phương, Thủ tướng yêu cầu tỉnh phải bảo vệ, chăm sóc, phát huy giá trị của rừng; xây dựng kế hoạch thực hiện danh mục các dự án, chương trình cụ thể, xây dựng các cơ chế, chính sách để kêu gọi, thu hút đầu tư, xúc tiến thương mại; chuyển tư duy đầu tư nhà nước sang tư duy đầu tư theo hình thức hợp tác công tư, bảo đảm công khai, minh bạch; huy động mọi nguồn lực thực hiện (Nhà nước, xã hội, hợp tác công tư, FDI…); tổ chức thực hiện khoa học, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm; thường xuyên theo dõi, giám sát; không cầu toàn, không nóng vội, làm việc gì dứt việc nấy; công khai quy hoạch, để nhân dân nắm bắt, giám sát và thực hiện theo quy hoạch.

Đại diện doanh nghiệp phát biểu ý kiến tại Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh.

Đánh giá về nhiều tiềm năng, lợi thế của Ninh Bình, Thủ tướng nhấn mạnh, tỉnh nằm ở cực nam đồng bằng sông Hồng, có vị trí chiến lược quan trọng cả về chính trị, kinh tế và quốc phòng-an ninh; là cửa ngõ phía nam của khu vực miền bắc, mắt xích trọng yếu giao thoa giữa 3 vùng (vùng đồng bằng sông Hồng - vùng rừng núi Tây Bắc qua Hòa Bình và vùng duyên hải Bắc Trung Bộ qua Thanh Hóa). Là vùng đất địa linh nhân kiệt, văn hiến, văn minh, văn hóa, có nhiều giá trị văn hóa-lịch sử-sinh thái tự nhiên độc đáo, đặc sắc riêng có: có Cố đô Hoa Lư với di sản lịch sử-văn hóa đồ sộ, đặc sắc, phong phú, chứa đựng những giá trị độc đáo; là một trong 8 tỉnh, thành phố có di sản thế giới và là địa phương duy nhất của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á sở hữu Di sản hỗn hợp văn hóa và thiên nhiên - Quần thể danh thắng Tràng An, Vườn Quốc gia Cúc Phương... Ninh Bình là quê hương của nhiều danh nhân đất Việt tiêu biểu như: Anh hùng dân tộc Đinh Bộ Lĩnh, Vua Lê Đại Hành, danh nhân văn hóa Trương Hán Siêu, Quốc sư Nguyễn Minh Không, Trạng Bồng Vũ Duy Thanh, Anh hùng Lương Văn Tụy, sử gia Ninh Tốn,... Thủ tướng cho rằng chúng ta cần quốc tế giá trị văn hóa bản sắc dân tộc độc đáo; dân tộc hóa tinh hoa văn hóa nhân loại. Thủ tướng nêu bật, tỉnh là một trong 3 trung tâm công nghiệp cơ khí ô-tô lớn, hiện đại của đất nước; 1 trung tâm chế biến rau quả hàng đầu Việt Nam. Dịch vụ phát triển mạnh mẽ, với du lịch trở thành điểm sáng, nhiều năm liền.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng biểu dương, đánh giá cao những thành tựu mà Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Ninh Bình đạt được thời gian qua, đóng góp tích cực vào thành công chung của đất nước.

Nhấn mạnh những kết quả tích cực trong phát triển kinh tế-xã hội, đồng thời chỉ rõ những hạn chế, bất cập của Ninh Bình, Thủ tướng yêu cầu tỉnh phải linh hoạt, sáng tạo trong quá trình tổ chức thực hiện, không được cứng nhắc. Phải huy động trí tuệ, sức mạnh của con người Ninh Bình cho sự phát triển. Theo Thủ tướng, cơ sở pháp lý đã có, tiềm năng, định hướng phát triển đã được xác định, giải pháp đã rõ, vấn đề còn lại mang tính quyết định đó là tư duy, tính năng động, sáng tạo, quyết tâm chính trị và trách nhiệm của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Ninh Bình.

Với tinh thần đó, Thủ tướng lưu ý tỉnh cần thực hiện “Một trọng tâm” là: Huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực hợp pháp để thực hiện quy hoạch; đột phá vào các động lực tăng trưởng mới như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển bền vững. “2 quyết tâm” gồm: Quyết tâm đầu tư phát triển yếu tố con người, lấy con người là trung tâm, chủ thể, nâng cao dân trí, trí tuệ, nhân tài, đi lên từ bàn tay, khối óc, khung trời, cửa biển. Quyết tâm trở thành điểm kết nối 3 vùng bằng kinh tế, bằng giao thông, các hạ tầng văn hóa, giáo dục, các chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất. “3 động lực”: phát triển hạ tầng chiến lược gồm y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao; Động lực phát triển công nghiệp, dịch vụ, trong dịch vụ phải xác định phát triển công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, kinh tế di sản, phát triển công nghiệp ô-tô là dẫn dắt; Động lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khuyến khích tinh thần lập nghiệp trong sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân ổn định và phát triển. “5 bảo đảm” trong triển khai quy hoạch: Bảo đảm tính tuân thủ; Bảo đảm tính đồng bộ; Bảo đảm tính liên kết; Bảo đảm tính ổn định, kế thừa, phát triển; Bảo đảm tính linh hoạt, mở rộng của quy hoạch.

Quang cảnh Hội nghị.

Về các giải pháp, Thủ tướng lưu ý Ninh Bình khẩn trương ban hành kế hoạch thực hiện Quy hoạch, phát huy tính tự lực, tự cường, truyền thống lịch sử, văn hoá hào hùng Cố đô Hoa Lư; dựa vào công nghiệp, dịch vụ để bứt phá; phát huy tối đa nguồn lực bên trong, coi trọng nguồn lực bên ngoài. Xây dựng giá trị thương hiệu di sản; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; đẩy mạnh đầu tư cho giáo dục, đào tạo; khẩn trương xây dựng thành phố Hoa Lư thành thành phố di sản; tập trung đào tạo nguồn nhân lực cho công nghiệp văn hóa, giải trí, chuyển đổi số; xây dựng chuyển đổi số, chuyển đổi cơ chế thu phí, lệ phí sang giá để phù hợp; nghiên cứu đề xuất cơ chế hợp tác công tư để khai thác giá trị di sản Cố đô, rừng Cúc Phương; xây dựng đoàn nghệ thuật mang tính đặc sắc của Ninh Bình; phát triển hạ tầng gắn với liên kết vùng với tinh thần chính sách thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản lý thông minh.

Đối với các doanh nghiệp, Thủ tướng đề nghị cần phát huy sứ mệnh cùng lắng nghe và thấu hiểu; cùng chia sẻ tầm nhìn, nhận thức và hành động; cùng làm, cùng hưởng, cùng thắng và phát triển; xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, tiên phong trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đào tạo nguồn nhân lực; xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thực hiện đúng cam kết đầu tư, thỏa thuận hợp tác; theo đúng định hướng, ưu tiên theo quy hoạch tỉnh; tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, số, chuyển giao công nghệ, tiên phong trong quản trị thông minh, hiện đại; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; tuân thủ pháp luật, thực hiện tốt văn hóa, đạo đức kinh doanh, trách nhiệm xã hội, tham gia vào công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống cho người lao động.

Thủ tướng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư cùng các bộ, ngành, các cấp chính quyền tỉnh Ninh Bình và các địa phương: Đã nói thì phải làm, đã cam kết thì phải thực hiện, đã thực hiện thì phải ra sản phẩm, có kết quả thực chất, cân-đong-đo-đếm và lượng hóa được; góp phần củng cố niềm tin, tạo khí thế mới, động lực mới cho phát triển.

Thủ tướng khẳng định, việc triển khai thực hiện quy hoạch là nhiệm vụ quan trọng, dài hạn thuận lợi và khó khăn. Song Thủ tướng tin tưởng rằng, với truyền thống lịch sử-văn hóa, ý chí, khát vọng và lòng tự hào vùng đất Cố đô, cùng với tinh thần đoàn kết, với không ít năng động, sáng tạo của toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Ninh Bình, với thành tựu đạt được và tiếp nối đà phát triển những năm qua, với sự chung sức, đồng lòng, nỗ lực lớn, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị tỉnh, sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành Trung ương, sự tham gia của các nhà đầu tư, doanh nghiệp, đặc biệt là sự tin tưởng, ủng hộ của Nhân dân, tỉnh Ninh Bình sẽ phát triển đúng tầm nhìn, tư duy mới, động lực mới theo Quy hoạch tỉnh đã công bố; tin tưởng Ninh Bình sẽ tiếp tục phát triển vươn lên mạnh mẽ, trở thành cực tăng trưởng các tỉnh phía nam đồng bằng sông Hồng, hướng tới trở thành thành phố trực thuộc Trung ương văn minh, hiện đại, thông minh, có bản sắc riêng, ngang tầm các đô thị di sản (Cố đô) thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo trên thế giới.