Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Lý giải việc lựa chọn vị trí đặt nhà ga tại Nam Định

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về quy hoạch và thiết kế, đặc biệt là đoạn tuyến qua Nam Định. Tuy nhiên, nhà ga Nam Định vẫn được đánh giá có vai trò quan trọng trong việc kết nối đồng bằng sông Hồng với tuyến đường sắt quan trọng này.

Oct 30, 2024 - 10:41

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Lý giải việc lựa chọn vị trí đặt nhà ga tại Nam Định

Vị trí nhà ga Nam Định – Lợi ích và thách thức

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, một dự án hạ tầng giao thông quan trọng, đang nhận được sự quan tâm từ nhiều địa phương. Tuyến đường này dự kiến đi qua 20 tỉnh thành, trong đó có Hà Nội, Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình. Đặc biệt, việc lựa chọn vị trí đặt nhà ga tại Nam Định đang gây ra nhiều ý kiến trái chiều, đặc biệt về mặt quy hoạch và kỹ thuật.

Vị trí nhà ga Nam Định đang nhận được nhiều ý kiến trái chiều

Theo đề xuất, nhà ga Nam Định sẽ được đặt tại xã Mỹ Hưng, huyện Mỹ Lộc, cách nhà ga hiện tại của thành phố Nam Định khoảng 7 km. Vị trí này được lựa chọn dựa trên nguyên tắc đảm bảo phù hợp với quy hoạch phát triển đô thị và thuận tiện cho việc tiếp cận các khu vực tiềm năng.

Tuy nhiên, nếu phương án này được thông qua, tuyến đường sắt qua Nam Định sẽ không hoàn toàn thẳng, tạo ra đoạn cong trên tuyến. Điều này mâu thuẫn với chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc tuyến đường cần được duỗi thẳng để tối ưu hóa hiệu suất khai thác và giảm chi phí đầu tư và vận hành. Đoạn cong tại Nam Định sẽ ảnh hưởng đến tốc độ di chuyển của tàu, làm tăng chi phí vận hành, đồng thời gây khó khăn trong giải phóng mặt bằng.

Hội đồng thẩm định Nhà nước đã chỉ ra nhiều thách thức về thiết kế và quy hoạch tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc Nam. Việc đặt nhà ga trong khu vực đông dân cư như Nam Định có thể gây khó khăn trong quá trình triển khai thi công và phát triển các đô thị quanh ga. Các vấn đề liên quan đến giải phóng mặt bằng và tái cấu trúc đô thị là những yếu tố quan trọng cần được xem xét kỹ lưỡng.

Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam hiện có tổng chiều dài 1.540,60 km, trong đó chiều dài các đoạn cong chiếm hơn 35% (550,177 km). Đoạn cong này ảnh hưởng không chỉ đến tốc độ khai thác mà còn làm tăng chi phí đầu tư và vận hành. Đặc biệt, đoạn tuyến vòng qua Nam Định bị đánh giá là không tối ưu và chưa đáp ứng được yêu cầu duỗi thẳng tuyến theo chỉ đạo của Chính phủ.

Vai trò quan trọng của nhà ga Nam Định

Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức, nhà ga Nam Định đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối hành lang Bắc Nam với khu vực đồng bằng sông Hồng. Nam Định là một trong những địa phương có mật độ dân cư đông đúc, với nhiều khu công nghiệp lớn. Nhu cầu di chuyển của người dân cao, và khả năng kết nối tốt với các tỉnh lân cận như Thái Bình, Hải Dương và Hưng Yên khiến nhà ga Nam Định trở thành một điểm dừng chiến lược.

Ngoài ra, theo quy hoạch mạng lưới đường sắt giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến ven biển Nam Định - Thái Bình - Hải Phòng - Quảng Ninh dự kiến sẽ được đầu tư sau năm 2030. Tuyến này sẽ kết nối chặt chẽ với đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển vận tải và kinh tế toàn vùng.

Không chỉ phục vụ Nam Định, tuyến đường sắt tốc độ cao còn đáp ứng nhu cầu của nhiều địa phương khác như Thái Bình, Hải Dương và Hưng Yên, với tổng dân số khoảng 4 triệu người. Đây là khu vực có tiềm năng lớn về phát triển kinh tế và nhu cầu di chuyển. Việc đặt nhà ga tại Nam Định không chỉ mang lại lợi ích cho địa phương mà còn giúp phát triển toàn khu vực đồng bằng sông Hồng.

Ga Ngọc Hồi và ga Thủ Thiêm: Ga đầu mối chiến lược

Ngoài vị trí nhà ga Nam Định, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam cũng đặc biệt chú trọng đến hai ga đầu mối chiến lược là ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và ga Thủ Thiêm (TP. Hồ Chí Minh). Hiện tại, quỹ đất tại ga Hà Nội và ga Hòa Hưng (Sài Gòn) không đủ diện tích để xây dựng các nhà ga đầu mối quy mô lớn. Do đó, việc quy hoạch ga Ngọc Hồi và ga Thủ Thiêm đã được đề xuất để đáp ứng nhu cầu kết nối giao thông quốc gia.

Vị trí đặt ga Ngọc Hồi.

Khu vực Ngọc Hồi sẽ được quy hoạch trên diện tích 250ha, kết nối với các tuyến đường sắt đô thị và hệ thống giao thông công cộng. Ga Thủ Thiêm tại TP. Hồ Chí Minh cũng sẽ được phát triển trên diện tích 77,7ha, kết nối với nhiều tuyến đường sắt đô thị và các tuyến giao thông quan trọng.

Dự kiến vào năm 2050, ga Ngọc Hồi sẽ phục vụ khoảng 170.000 khách/ngày đêm, trong đó khoảng 27% hành khách sẽ đi vào trung tâm thành phố, còn lại 73% sẽ di chuyển đến các khu vực khác. Tương tự, ga Thủ Thiêm dự kiến phục vụ khoảng 137.000 khách/ngày đêm, với 30% hành khách vào trung tâm TP. Hồ Chí Minh và 70% di chuyển đến các quận huyện và tỉnh thành khác.