Thị trường trái phiếu doanh nghiệp: Phục hồi mạnh nhưng đối mặt áp lực đáo hạn

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2024 ghi nhận sự phục hồi ấn tượng với giá trị giao dịch bình quân phiên tăng 77% so với năm trước. Tuy nhiên, áp lực đáo hạn vào năm 2025 vẫn là thách thức lớn, đặc biệt với nhóm ngành bất động sản, trong khi ngân hàng tiếp tục dẫn đầu về giá trị phát hành.

Dec 23, 2024 - 16:11

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp: Phục hồi mạnh nhưng đối mặt áp lực đáo hạn

Theo báo cáo từ Công ty Chứng khoán MB (MBS), thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2024 đã có sự phục hồi đáng kể. Giá trị giao dịch bình quân phiên đạt 11.542 tỷ đồng, tăng 77% so với bình quân năm 2023. Quy mô niêm yết cũng tăng trưởng tích cực với 466 mã trái phiếu niêm yết, tổng giá trị hơn 2.304 tỷ đồng, tăng 13,5% so với cùng kỳ.

MBS dự báo, ngân hàng sẽ tiếp tục dẫn đầu phát hành trái phiếu để bổ sung vốn tín dụng

Trong tháng 11/2024, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành thành công ước đạt 35,8 nghìn tỷ đồng, giảm nhẹ so với tháng trước và cùng kỳ năm 2023. Ngành ngân hàng tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất với 71% tổng giá trị phát hành.

Ngân hàng dẫn đầu phát hành trái phiếu

Ngân hàng vẫn là nhóm ngành dẫn đầu thị trường với giá trị phát hành lũy kế từ đầu năm đến nay đạt khoảng 288,3 nghìn tỷ đồng, tăng 130% so với cùng kỳ, chiếm 72% tổng giá trị phát hành. Các ngân hàng có giá trị phát hành lớn nhất gồm: ACB: 36,1 nghìn tỷ đồng; HDBank: 30,9 nghìn tỷ đồng; Techcombank: 26,9 nghìn tỷ đồng.

Lãi suất trái phiếu bình quân của ngành ngân hàng đạt 5,6%/năm, kỳ hạn bình quân 5,1 năm. Nhóm ngành này đẩy mạnh phát hành trái phiếu nhằm bổ sung vốn, đáp ứng nhu cầu tín dụng đang tăng mạnh, với mức tăng 12,5% so với đầu năm 2024, cao hơn mức 9% cùng kỳ năm ngoái.

Dư nợ thị trường trái phiếu Việt Nam theo quý (nghìn tỷ đồng)

Ngành bất động sản, mặc dù chiếm 15% tổng giá trị phát hành, đang đối mặt với nhiều thách thức. Tổng giá trị phát hành đạt hơn 60 nghìn tỷ đồng, giảm 20% so với cùng kỳ. Các doanh nghiệp phát hành lớn nhất gồm: Vinhomes: 16,5 nghìn tỷ đồng; Vingroup: 10 nghìn tỷ đồng; Hải Đăng: 5,4 nghìn tỷ đồng.

Lãi suất bình quân của trái phiếu bất động sản ở mức 11,6%/năm, cao hơn nhiều so với nhóm ngành khác, trong khi kỳ hạn bình quân chỉ đạt 2,6 năm. Điều này tạo áp lực lớn về nghĩa vụ đáo hạn trong giai đoạn tới.

Một điểm sáng trong tháng 11/2024 là sự xuất hiện của trái phiếu xanh. Vietcombank đã phát hành 2.000 tỷ đồng trái phiếu xanh với lãi suất 4,9%, kỳ hạn 36 tháng. Đây là lần đầu tiên Vietcombank thực hiện phát hành loại trái phiếu này, đánh dấu cột mốc quan trọng trong chiến lược tài chính bền vững của ngân hàng.

Trái phiếu xanh nhận được sự quan tâm đặc biệt từ các nhà đầu tư, phản ánh xu hướng hỗ trợ các dự án thân thiện với môi trường. Đây cũng là động lực để các tổ chức tài chính khác thúc đẩy các sản phẩm tài chính bền vững trong thời gian tới.

Dù phục hồi mạnh mẽ, thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn đối mặt với áp lực lớn về nghĩa vụ đáo hạn. Tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm thanh toán tính đến hết tháng 11/2024 đạt khoảng 204,4 nghìn tỷ đồng, chiếm 20% dư nợ toàn thị trường, trong đó 69% thuộc về ngành bất động sản.

Nghị định 08/2023/NĐ-CP giới hạn thời gian gia hạn trái phiếu tối đa 2 năm, dẫn đến khối lượng lớn trái phiếu đáo hạn tập trung từ quý II/2025. Đỉnh điểm áp lực sẽ rơi vào quý III/2025, với lượng đáo hạn ước tính lên tới 70 nghìn tỷ đồng, gấp 1,6 lần cùng kỳ năm 2024.

MBS dự báo, ngân hàng sẽ tiếp tục dẫn đầu phát hành trái phiếu để bổ sung vốn tín dụng, trong khi ngành bất động sản cần cải thiện dòng tiền để giảm áp lực đáo hạn. Bên cạnh đó, xu hướng trái phiếu xanh và các sản phẩm tài chính bền vững đang mở ra cơ hội mới cho thị trường.

Tuy nhiên, nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ các yếu tố tác động như lãi suất, quy định pháp lý, và sức khỏe tài chính của doanh nghiệp phát hành để đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.