Tăng cường phổ biến chính sách, xây dựng diễn đàn đối thoại hai chiều

Với vị thế là đơn vị trọng điểm về thu ngân sách và quản lý hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh sau sáp nhập, Chi cục Hải quan khu vực II đã và đang đẩy mạnh cải cách, hiện đại hóa, lấy chuyển đổi số làm trụ cột và coi doanh nghiệp là đối tác đồng hành.

Không chỉ tạo thuận lợi tối đa cho dòng chảy thương mại, nâng cao sức hấp dẫn môi trường đầu tư, đơn vị còn đang gánh vác tỷ trọng thu ngân sách lớn của toàn ngành Hải quan, góp phần quan trọng vào ổn định cân đối vĩ mô và phát triển kinh tế - xã hội.

Đánh giá cao về sự hỗ trợ của Chi cục Hải quan khu vực II, trao đổi với Báo Công Thương, ông You Byung Ha - Tham tán Hải quan Hàn Quốc tại Việt Nam nhắc ngay đến bức tranh tăng trưởng ổn định của TP. Hồ Chí Minh và thành tích gần 7 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã chảy vào thành phố. 

Theo ông You Byung Ha, con số này thể hiện sức hấp dẫn của môi trường đầu tư, đồng thời phản ánh sự vận hành thông suốt của hệ thống quản lý nhà nước, trong đó tiên phong là lực lượng Hải quan. Ông đặc biệt ghi nhận sự nỗ lực hết mình của Chi cục Hải quan khu vực II trong việc tạo thuận lợi thương mại và hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp Hàn Quốc. Nhất là trong khâu thông quan, giải quyết thủ tục và hướng dẫn thực thi chính sách.

Ông cho rằng, ngành Hải quan nói chung và Chi cục Hải quan khu vực II nói riêng đang không ngừng cải tiến thủ tục, đẩy mạnh hiện đại hóa hoạt động nghiệp vụ, hướng tới một nền hải quan minh bạch, thân thiện hơn với doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, thời gian qua, Chi cục Hải quan khu vực II luôn lắng nghe, chia sẻ cùng doanh nghiệp, thường xuyên tổ chức các buổi hội thảo, chương trình đối thoại hai chiều nhằm chủ động trao đổi thông tin, hướng dẫn các chính sách, quy định mới, giải thích cặn kẽ các yêu cầu về hồ sơ, chứng từ, quy trình thực hiện, giúp doanh nghiệp trong và ngoài nước nắm bắt kịp thời và tuân thủ đúng pháp luật, giảm thiểu sai sót trong quá trình làm thủ tục xuất nhập khẩu.

Một ví dụ sinh động, phác họa rõ hơn hiệu quả hỗ trợ thực tế của Chi cục được ông You Byung Ha nhắc lại, đó là một lô hàng linh kiện nhập khẩu của doanh nghiệp Hàn Quốc được làm thủ tục và thông quan chỉ trong vòng 12 giờ. Tốc độ xử lý nhanh như vậy hỗ trợ doanh nghiệp giảm tải được rất nhiều chi phí lưu kho, lưu bãi và các chi phí cơ hội khác.

Quan trọng hơn, theo Tham tán Hải quan Hàn Quốc tại Việt Nam, là tạo điều kiện rất lớn để nguyên vật liệu được kịp thời đưa vào dây chuyền sản xuất, tránh gián đoạn hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Tương tự doanh nghiệp Hàn Quốc, từ góc nhìn của doanh nghiệp châu Âu, họ cũng dành cho Chi cục Hải quan khu vực II những nhận xét, đánh giá vô cùng tích cực.
Ông Juergen Weber, Chủ tịch Tiểu ban Vận tải và Hậu cần, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho biết, nhiều doanh nghiệp châu Âu đánh giá cao nỗ lực cải cách thủ tục hành chính của cơ quan Hải quan nói chung và Chi cục Hải quan khu vực II nói riêng trong thời gian qua, đặc biệt là việc duy trì các hội nghị đối thoại trực tiếp với doanh nghiệp như một kênh thông tin hai chiều hiệu quả, xuyên suốt.

"Ở các buổi đối thoại này, doanh nghiệp được tiếp cận chính sách kịp thời, nắm bắt đầy đủ các thay đổi về quy định, hiểu mình cần chuẩn bị hồ sơ, chứng từ ra sao. Họ cũng được nêu lên vướng mắc ngay tại chỗ và được giải đáp tháo gỡ ngay từ cơ sở, qua đó hạn chế đáng kể rủi ro về pháp lý, thời gian và chi phí trong hoạt động xuất nhập khẩu", ông Juergen Weber cho hay.

Những đánh giá tích cực từ cộng đồng doanh nghiệp quốc tế là minh chứng rõ ràng rằng công cuộc cải cách, hiện đại hóa ở Chi cục Hải quan khu vực II hay ngành hải quan đã không dừng ở mức hô hào khẩu hiệu hay băng rôn, mà đã hiện thực hóa bằng kết quả rất cụ thể, thực chất.

Bảo đảm kỷ cương tài chính, ngân sách

Năm 2025, chỉ tiêu pháp lệnh toàn ngành Hải quan là 411.000 tỷ đồng, chỉ tiêu phấn đấu là 470.000 tỷ đồng. Trong đó, theo Công văn số 13913/CHQ-NVTHQ ngày 11/7/2025 của Cục Hải quan, Chi cục Hải quan khu vực II được giao chỉ tiêu pháp lệnh là 169.700 tỷ đồng và chỉ tiêu phấn đấu 176.000 tỷ đồng, tương ứng 41,29% so với pháp lệnh toàn ngành.

Xét theo cơ cấu địa bàn trước khi sắp xếp, TP. Hồ Chí Minh (cũ) được giao chỉ tiêu pháp lệnh 130.000 tỷ đồng và chỉ tiêu phấn đấu 133.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 31,63% pháp lệnh toàn ngành; địa bàn Vũng Tàu (cũ) có chỉ tiêu pháp lệnh 21.500 tỷ đồng, phấn đấu 22.000 tỷ đồng, chiếm 5,23%; còn Bình Dương (cũ) được giao chỉ tiêu pháp lệnh 18.200 tỷ đồng, phấn đấu 21.000 tỷ đồng, tương đương 4,43% so với toàn ngành.

Những con số này cho thấy, yêu cầu về năng lực quản lý, điều hành, phân tích rủi ro và tổ chức thực hiện nhiệm vụ chống thất thu mà Chi cục Hải quan khu vực II phải đáp ứng trong bối cảnh mới tăng lên bội phần, khi ba đầu mối lớn nay gom lại thành một đơn vị.

Chi cục Hải quan khu vực II xác định, không chỉ dừng lại ở việc hoàn thành nhiệm vụ thu ở mức "thu đúng, thu đủ", đơn vị còn đặc biệt chú trọng triển khai đồng bộ các giải pháp chống thất thu, thu hồi nợ thuế và đấu tranh chống gian lận thương mại.

Nhờ đó, lũy kế đến ngày 31/10/2025, tổng số thu ngân sách nhà nước từ các giải pháp chống thất thu đạt 899,39 tỷ đồng. Trong đó, tổng số thu hồi nợ thuế là 212,47 tỷ đồng, bao gồm 43,30 tỷ đồng thu hồi nợ thuế quá hạn đối với các khoản nợ phát sinh trước ngày 1/1/2025 và 169,17 tỷ đồng thu hồi nợ quá hạn của các khoản nợ phát sinh trong năm 2025.

Song song, công tác kiểm tra sau thông quan mang lại số thu 87,33 tỷ đồng, trong khi hoạt động điều tra chống buôn lậu đóng góp 130,16 tỷ đồng. Riêng kết quả chống thất thu từ các nhóm rủi ro liên quan đến khai sai mã số hàng hóa, khai thấp trị giá tính thuế, áp dụng thuế suất chưa đúng… đạt 469,43 tỷ đồng, trong đó điều chỉnh mã số mang lại 284,96 tỷ đồng, điều chỉnh trị giá tính thuế 179,13 tỷ đồng và phần điều chỉnh từ thuế suất là 5,34 tỷ đồng.

Những kết quả trên phản chiếu nỗ lực kiên định của tập thể lãnh đạo, cán bộ Chi cục trong việc vừa mở rộng biên độ tự do cho hoạt động thương mại, vừa giữ chặt kỷ luật và kỷ cương tài chính - ngân sách. Nói cách khác, đơn vị đã trung thành với sứ mệnh cốt lõi, là hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp nhưng không để thất thu, không dung dưỡng kẽ hở và không gây khó cho các doanh nghiệp chấp hành tốt quy định.

Để hạn chế tối đa sai sót trong quá trình khai báo hải quan khi thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa, Chi cục Hải quan khu vực II khuyến nghị các doanh nghiệp cần tiếp tục chủ động nghiên cứu, nắm vững hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan, từ Luật, Nghị định cho đến Thông tư và các hướng dẫn chuyên ngành; thường xuyên cập nhật các văn bản, chính sách mới được ban hành, nhất là những quy định liên quan đến mã số hàng hóa, trị giá tính thuế, xuất xứ, các chế độ miễn, giảm, hoàn thuế.

Khi phát sinh vướng mắc, khó khăn trong quá trình làm thủ tục, doanh nghiệp nên kịp thời trao đổi với các đơn vị liên quan, trong đó có cơ quan hải quan và các cơ quan quản lý chuyên ngành, để được hướng dẫn, tháo gỡ đúng quy định, tránh để những sai sót nhỏ tích tụ thành vi phạm lớn, gây rủi ro không đáng có cho hoạt động kinh doanh.