Gỡ vướng cho hộ kinh doanh

Theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), hội thảo diễn ra trong bối cảnh gần 5 triệu hộ kinh doanh sẽ không còn nộp thuế khoán mà chuyển sang nộp thuế theo kê khai từ ngày 1/1/2026.

Ngày 31/10/2025, Cục Thuế ban hành Quyết định số 3352/QĐ-CT, triển khai kế hoạch "60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh". Tuy nhiên, trong thực tiễn việc chuyển từ thuế khoán sang kê khai vẫn còn nhiều bỡ ngỡ, nhiều dấu hỏi lớn là những trăn trở, vướng mắc của hộ - cá nhân kinh doanh vốn quen với phương thức thủ công, thiếu nền tảng số, e ngại khi phải thay đổi.

Hội thảo giúp tháo gỡ những khó khăn cho hộ kinh doanh khi chuyển đổi mô hình và kê khai thuế, làm sáng tỏ những vùng xám từ góc nhìn của các chuyên gia, từ đó giúp hộ kinh doanh yên tâm tuân thủ đúng quy định và phát triển bền vững.

Phát biểu khai mạc sự kiện, ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Chủ tịch VCCI nhấn mạnh vai trò, quy mô và đóng góp lớn của khu vực hộ kinh doanh đối với ngân sách, tăng trưởng và an sinh xã hội. Khẳng định chuyển đổi mô hình quản lý thuế không nhằm gây khó, mà là bước đệm để hộ kinh doanh phát triển minh bạch, công bằng và bền vững hơn.

“Với vai trò là tổ chức quốc gia đại diện cộng đồng doanh nghiệp, VCCI luôn coi việc hỗ trợ và đồng hành cùng hộ kinh doanh là môt nhiệm vụ quan trọng, lâu dài và mang ý nghĩa chiến lược”, ông Nguyễn Quang Vinh bày tỏ.

Phó Chủ tịch VCCI cho rằng, để hộ kinh doanh phát triển bền vững, hòa nhập vào dòng chảy kinh tế số và nâng cao năng lực cạnh tranh, thì quá trình chuyển đổi mô hình kinh doanh và phương pháp kê khai thuế cần được thực hiện một cách thuận lợi, đơn giản và minh bạch.

Cũng tại sự kiện, ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế khẳng định, ngành thuế liên tục tổ chức các kênh truyền thông, đối thoại và tọa đàm để giải đáp, giúp người nộp thuế hiểu rõ và chủ động thực hiện nghĩa vụ, đồng thời sẽ phân nhóm hỗ trợ phù hợp, kết nối từng nhóm hộ kinh doanh với các nhà cung cấp phần mềm kế toán, khai thuế, phù hợp với quy mô và điều kiện hoạt động.

Bước bản lề nâng cao tính tự giác

Trong khuôn khổ hội thảo, ông Phạm Ngọc Thạch, Phó Trưởng Ban Pháp chế VCCI trình bày tham luận với chủ đề: Tác động của chuyển đổi mô hình kê khai thuế từ góc nhìn VCCI và khuyến nghị dành cho hộ kinh doanh.

Theo VCCI, khi chuyển đổi lên kê khai, 49% hộ kinh doanh cho rằng, chi phí và thời gian quản lý hoá đơn, chứng từ sẽ tăng lên đáng kể. Bên cạnh đó là các khó khăn khi tuân thủ quy định về hóa đơn điện tử và thiết bị tính tiền, bao gồm: Năng lực công nghệ số hạn chế, thói quen ghi chép thủ công, gánh nặng chi phí đầu tư và thủ tục phức tạp.

“Hộ kinh doanh cần thường xuyên cập nhật quy định pháp luật qua báo chí chính thống và cơ quan thuế. Đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động, lựa chọn các giải pháp phần mềm phù hợp với mô hình kinh doanh để công nghệ là trợ thủ - hộ kinh doanh làm chủ”, ông Phạm Ngọc Thạch cho biết.

Cũng tại hội thảo, ông Đỗ Tuấn Anh, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ KiotViet đồng tình với quan điểm của VCCI. Ông nhận định, độ tuổi, ngành nghề và môi trường kinh doanh quyết định khả năng tiếp nhận công nghệ; nhóm truyền thống tiếp cận chậm hơn, cần hỗ trợ nhiều hơn về mặt công nghệ. Vì vậy, sự thấu hiểu và đồng hành là yếu tố quyết định sự thành công của chuyển đổi số. 

Ông Đỗ Tuấn Anh thông tin, KiotViet đã sơ đồ hóa các giai đoạn chuyển đổi số của hộ kinh doanh từ khảo sát, xác định điều kiện ban đầu cho đến khâu chăm sóc, hỗ trợ sau bán. Đồng hành với hộ kinh doanh, các đơn vị công nghệ cần làm rõ các câu hỏi, nhu cầu của hộ kinh doanh ở từng giai đoạn, giải quyết từng bài toán nhỏ để cùng đi tìm lời giải cho đề bài lớn là chuyển đổi số.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam mang đến những góc nhìn mới qua tham luận với chủ đề: Giảm chi phí - Tăng minh bạch: Vai trò của tư vấn thuế và xây dựng văn hóa tự giác tuân thủ thuế trong thời đại mới.

Thông qua những phân tích chặt chẽ của Chủ tịch Hội Tư vấn thuế, hộ kinh doanh đã nắm rõ những lợi ích của việc chuyển đổi lên kê khai theo hướng đến sự minh bạch, gia tăng sự tuân thủ và mở rộng cơ hội phát triển.

“Việc chuyển đổi mô hình được xem là bản lề quan trọng để thúc đẩy hộ kinh doanh nâng cao tính tự giác tuân thủ pháp luật thuế, xây dựng văn hóa doanh nhân, doanh nghiệp. Đây được xem là chìa khóa then chốt để phát triển thị trường bền vững, giúp hộ kinh doanh ngày càng trưởng thành, đóng góp quan trọng vào sự lớn mạnh của nền kinh tế tư nhân”, bà Nguyễn Thị Cúc nhấn mạnh.

Hội thảo không chỉ là sự kiện chuyên môn, mà còn là lời khẳng định cho tinh thần đồng hành, hợp lực của toàn ngành trong việc hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi từ mô hình thuế khoán sang kê khai thuận lợi và dễ dàng.